Sunucu Hizmetleri

Ağ terminolojisinde sunucu ya da server, bir kullanıcıya veya istemci makineye birçok türde bilgi sunan bir bilgisayardır. Genellikle, bir sunucu birkaç istemci için yalnızca birkaç şey yapar. Bir sunucunun yaptığı şeylere hizmet denir. Bu hizmetlere erişmek için kullandığınız bilgisayara istemci denir. İstemci-sunucu ilişkisi, istemci ve sunucu arasındaki bir ilişkidir.

Bir Sunucu Normal Bir Bilgisayara Benzer Mi?

Genellikle sunucular daha güçlü, güvenilir ve normal bilgisayarlardan daha pahalıdır. Bazen sunucular kümelenebilir, bu da birçok sunucunun tek bir hizmet için birlikte çalıştığı anlamına gelir. Ticari bir sunucu, bu makaleyi okumak için kullanabileceğiniz türden bir bilgisayar değildir.

Örneğin, Wikipedia’nın internet üzerinden web sayfaları göndermek için bir hizmeti olan web sunucuları vardır. İstemci bilgisayarınız, sizin için web sayfaları almak için Wikipedia’nın web sayfası hizmetiyle konuşur. Bir sunucunun ekranı veya klavyesi yoktur.

Bir sunucu aynı zamanda internet oyunları gibi birçok hizmeti barındırabilir, dosya paylaşabilir ve yazıcılar gibi çevre birimlerine erişim sağlayabilir.

Basit bir deyişle, sunucular güçlü bilgisayarlardır. Bilgisayarınız, içine koyduğunuz dosyaları ve verileri depolar. Ancak bir sunucu, barındırdığı web siteleriyle ilişkili tüm verileri içerir ve bu bilgileri, onlara erişen tüm bilgisayarlar ve mobil cihazlarla paylaşır.

Sunucu Ne İşe Yarar?

Sunucular, standart bir masaüstü bilgisayarın yapabileceği her şeyi ve daha fazlasını yapabilir. Bilgisayarlar sunucu işlemlerini çalıştırabilir, ancak çok daha az üretkendir. Sunucular genellikle hizmet verdikleri ağlara aşağıdaki özellikleri sunar:

• Artan veya dalgalanan sayıda cihaza, kullanıcıya ve iş yüküne hizmet etmek için ölçeklenebilirlik.
• Ağ iş yüklerini işlemek için artan CPU ve RAM özellikleriyle yüksek işlem gücü.
• Kritik sistemlerin çevrimiçi ve kullanılabilir durumda kalmasını sağlamak için güvenilirlik.
• Paylaşılan ağ kaynaklarına erişimi olan personel arasında işbirliği.
• Sunucular ağ cihazları üzerindeki stresi azaltabildiği için zaman içinde maliyet tasarrufu.

Sunucu Nasıl Çalışır?

Bir istemci, bir sunucudan veri veya işlevsellik gerektirdiğinde, ağ üzerinden bir istek gönderir. Sunucu bu isteği alır ve uygun bilgilerle yanıt verir. Bu, çağrı ve yanıt modeli olarak da bilinen istemci-sunucu ağının istek ve yanıt modelidir.

Bir sunucu genellikle tek bir istek ve yanıtın parçası olarak, istekte bulunanın kimliğini doğrulama, istemcinin istenen verilere veya kaynaklara erişim iznine sahip olmasını sağlama ve gerekli yanıtı beklenen bir sürede uygun şekilde biçimlendirme veya döndürme dahil olmak üzere çok sayıda ek görevi gerçekleştirir.

En temel düzeyde, internet tarayıcınıza (Chrome, Safari veya Explorer gibi) bir URL yazdığınızda, verileri almak için o web sitesini barındıran sunucuyla iletişim kurar.

Sunucu Ne İçin Kullanılır?

Sunucular, belirli bir ağın istemcilerinin isteklerini karşılamaktan ve her istemcinin ihtiyaç duyduğu bilgilere veya çevre birimlerine erişebilmesi için mevcut kaynakları yönetmekten sorumludur. Bu anlamda, sunucular çok farklı işlevlere sahip olabilir. Örnekler aşağıdaki şekildedir:

• Dosya sunucuları: Dosya sunucuları dosyaları depolar ve dağıtır. Birden çok istemci veya kullanıcı, bir sunucuda depolanan dosyaları paylaşabilir. Dosyaları merkezi olarak saklama kolaylığının yanı sıra, daha kolay yedekleme veya hata toleransı çözümleri sunar. Dosya sunucusu donanımı, performansı artırmak için okuma ve yazma hızlarını en üst düzeye çıkaracak şekilde tasarlanabilir.
• Aktif Dizin Sunucuları. Ağ, ağ kullanıcıları, bilgisayarlar ve dahili gruplarla ilgili bilgileri yönetir.
• Yazdırma sunucusu: Yazdırma sunucuları, yazdırma işlevselliğinin yönetimine ve dağıtımına izin verir. Her iş istasyonuna bir yazıcı eklemek yerine, tek bir yazıcı sunucusu çok sayıda istemciden gelen yazdırma isteklerine yanıt verebilir. Bugün, bazı daha büyük ve üst düzey yazıcılar, bilgisayar tabanlı ek bir yazdırma sunucusuna olan ihtiyacı ortadan kaldıran kendi yerleşik yazdırma sunucularıyla birlikte gelir.
• Posta sunucusu: Posta sunucuları çok yaygın bir uygulama sunucusu türüdür. Posta sunucuları, bir kullanıcıya gönderilen e-postaları alır ve söz konusu kullanıcı adına bir müşteri tarafından talep edilene kadar saklar. Bir e-posta sunucusuna sahip olmak, tek bir makinenin her zaman düzgün şekilde yapılandırılmasına ve ağa bağlanmasına olanak tanır. Ardından, her istemci makinesinin sürekli olarak çalışan kendi e-posta alt sistemine sahip olmasını gerektirmek yerine, mesaj göndermeye ve almaya hazırdır.
• Proxy sunucu: Rolü, ağ için mevcut web sayfalarının bir kopyasını bir süreliğine bellekte depolamak, onlara erişimi hızlandırmak veya orijinal sayfa bozulursa verilerin kurtarılmasına izin vermektir.
• Web sunucusu: Günümüz pazarında en bol bulunan sunucu türlerinden biri web sunucusudur. Web sunucusu, kullanıcılar tarafından internet veya intranet üzerinden istenen programları ve verileri barındıran özel bir uygulama sunucusu türüdür. Web sunucuları, web sayfaları veya diğer web tabanlı hizmetler için istemci bilgisayarlarda çalışan tarayıcılardan gelen isteklere yanıt verir. Yaygın web sunucuları arasında Apache web sunucuları, Microsoft Internet Information Services (IIS) sunucuları ve Nginx sunucuları bulunur.
• Dns sunucusu: Dns sunucuları, insanlar tarafından kolayca anlaşılan adları makine tarafından okunabilen IP adreslerine dönüştürerek istemci bilgisayarlara ad çözümlemesi sağlayan uygulama sunucusu türleridir. Bir istemci bir sistemin adresine ihtiyaç duyduğunda, bir DNS sunucusuna istenen kaynağın adıyla bir DNS isteği gönderir. DNS sunucusu, ad tablosundan gerekli IP adresiyle yanıt verir.
• DHCP sunucusu: Bir ağa bağlanan istemcilere dinamik (değişen) IP adresleri atamaktan sorumludur.
• FTP sunucusu: FTP sunucuları veya “File Transfer Protocol” sunucularının tek bir amacı vardır: Kullanıcılar arasında dosya alışverişi yapmak. Bu sunucular varsayılan olarak herhangi bir şifreleme türü sağlamaz, bu nedenle protokolün yerine sıklıkla kullanılan birkaç güvenli sürümü vardır. Bu tür sunucu, kullanıcıların bir FTP istemcisi aracılığıyla kimlik doğrulaması yaptıktan sonra dosyaları kendisine yüklemesine veya dosya indirmesine olanak tanır. Kullanıcılar ayrıca sunucunun dosyalarına göz atabilir ve istedikleri gibi tek tek dosyaları indirebilir.
• Uygulama sunucusu: Uygulama sunucuları, uygulamaları yerel olarak çalıştıran istemci bilgisayarlar yerine uygulamaları çalıştırır. Uygulama sunucuları genellikle çok sayıda kullanıcı tarafından paylaşılan yoğun kaynak kullanan uygulamaları çalıştırır. Bunu yapmak, her istemcinin uygulamaları çalıştırmak için yeterli kaynağa sahip olma ihtiyacını ortadan kaldırır. Ayrıca, yalnızca bir makineye değil, birçok makineye yazılım yükleme ve bakımını yapma ihtiyacını ortadan kaldırır
• Veri tabanı sunucusu: Veri tabanı sunucuları, bir kullanıcı ve cihaz ağı için bir sunucuda depolanan verileri depolayan ve yöneten yüksek güçlü bilgisayarlardır. Veri tabanı sunucuları, veri tabanı yönetim sistemleri (DBMS) ve ilişkisel DBMS (RDBMS) terimleri birbirinin yerine kullanılır, ancak RDMBS en sık uygulanan veri tabanı yönetimi türüdür. Veri tabanı sunucusu çözümleri; merkezi veri yönetimi, güvenlik, erişim, izinler için kontroller ve bir kullanıcı ağı için etkileşimli bir havuz sunar.